Corine Hoppenbrouwers

Na meer dan veertig jaar in overheidscommunicatie boeit het vak nog elke dag. Door de wol geverfd in theorie en praktijk, gedreven, no nonsence en oplossingsgericht. Al vroeg in mijn loopbaan raakte ik geboeid door de omkering van zenden naar luisteren, aansluiten op het verlangen en bieden van perspectief.

Ondersteunen en verder brengen van bestuurders, communicatieteams en jonge professionals vind ik dierbaar en eervol. En ik inspireer met overgave vakgenoten en jong talent, zoals met dit boek en vanuit bestuursfuncties.

artikelen, blogs en publicaties

0 +

Jong mijn eigen weg

Geboren en getogen in Bergen op Zoom (Noord-Brabant) als oudste dochter van liefdevolle en hardwerkende ouders. Het familiebedrijf vroeg veel aandacht, waardoor ik al jong mijn eigen weg vond en verantwoordelijkheid nam. Mijn ouders stimuleerden me om kansen te pakken en daagden me uit. “Geef me geen vis, maar leer me vissen”, omschreef mijn vader dat. Op mijn elfde ging ik in mijn eentje vier weken naar een internationaal kinderkamp in Amerika, een ervaring die me een wereldse blik gaf, zelfstandig, zelfredzaam en bovenal nieuwsgierig maakte.

'Iets' met communicatie

Ik wilde ‘iets met communicatie’ te gaan studeren na het behalen van mijn vwo-diploma. Maar dat was volgens de decaan geen optie: “Communicatie is geen vak”. Bij Schoevers kon ik leren folders of pennen te bestellen, maar communicatie als studie of professie bestond niet volgens hem.

Dus begon ik aan een studie Nederlands Recht aan de Erasmus Universiteit in Rotterdam. In mijn tweede jaar ontdekte ik dat hoogleraar Anne van der Meiden in Utrecht colleges communicatie gaf, die ik volgde in mijn vrije studieruimte. Dít is wat ik zocht, dit is wat ik wilde!

Overtuigd en geïnspireerd switchte ik naar Maatschappijgeschiedenis, afstudeerrichting communicatie en voorlichting. En de rest is geschiedenis. Mijn eerste baan was op de afdeling Public Affairs van Unilever. Alhoewel boeiend, was ik zoekend.

Een wereldbaan in een wereldstad

Lopend door Rotterdam zag ik een poster met ‘Een wereldbaan in een wereldstad: kom bij de politie’. Een gesprek met het hoofd van het bureau Voorlichting was snel geregeld en ook een baan als woordvoerder van de politie Rotterdam: een ongekende leerschool. Ik dook in alle hoeken van de organisatie en ontdekte de stad in al zijn uitersten: tijdens nachtelijke surveillances, ME-optredens, invallen in illegale casino’s en drugspanden, bij aanhoudingen van vuurwapengevaarlijke overvallers, naast slachtoffers van geweld of verkeersongevallen. Tegelijk werkte ik aan de beleidsmatige kant van de organisatie: hoe betrek je Rotterdammers bij veiligheidsvraagstukken, hoe vergroot je vertrouwen in de politie, hoe laat je inwoners zich veiliger voelen. En hoe breng je politiebeleid intern en extern tot leven?

Na enkele jaren volgde een overstap: hoofd Communicatie bij de dienst Sociale Zaken en Werkgelegenheid Rotterdam, in een tijd dat de helft van de inwoners een uitkering had. Met mijn team werkte ik aan communicatie over werk, inkomen, armoede, zorg, verslaving, integratie en dakloosheid – thema’s vol maatschappelijke complexiteit. Daar groeide mijn fascinatie voor het ‘moeilijke makkelijk maken en brak ik mijn hersenen op de vraag hoe je – ook toen – mensen bereikt die de overheid niet meer vertrouwen. Ook binnen de organisatie speelde communicatie een sleutelrol in de cultuuromslag van een uitkeringsorganisatie naar een die inzet op werk en participatie. Als lid van de concernstaf Communicatie droeg ik bij aan een corporate communicatiestrategie voor Rotterdam, onder leiding van professor Cees van Riel – een aanpak die later door veel gemeenten werd gevolgd.

"Observeer zonder oordeel", leerde ik van Ruud Lubbers. "Zoals een vogeltje in de vensterbank: dat kijkt naar binnen én naar buiten. En luistert om te begrijpen.”

Het ondernemerschap lonkt

Met deze tien jaar intense ervaringen lonkte het ondernemerschap. Ik startte Consonant, een bureau voor strategisch communicatie-advies en projectmanagement voor overheid en non-profit. Vanuit Rotterdam groeide Consonant uit tot een landelijk opererend bureau met tientallen adviseurs met een gevarieerde portefeuille voor opdrachtgevers in de volle breedte van de overheid en spreiding over beleidsterreinen: van de invoering van de OV-chipkaart en de volledige marketing en communicatie rond Rotterdam Culturele Hoofdstad van Europa (2001) tot verander-, interne en participatietrajecten bij gemeenten, regio’s, provincies en ministeries. Naast directeur was ik actief als strategisch adviseur, projectmanager en interim-manager (o.a. waarnemend hoofd Communicatie stadsdeel Centrum Amsterdam) en als woordvoerder voor de Commissie Davids (naar besluitvorming militaire inzet Irak), het Verbond van Verzekeraars en een grote bank tijdens de woekerpolisaffaire. Onvergetelijk leerzaam was de tijd als persoonlijk communicatieadviseur voor oud-premier Ruud Lubbers in zijn rol als klimaatambassadeur voor de gemeente Rotterdam.

Leiders zijn overal

Mijn vader: "Het leven wordt voorwaarts geleefd en achterwaarts begrepen".
Mijn moeder: "Wie goed doet, goed ontmoet".
Mijn hondentrainster: "Beloon gewenst gedrag, negeer het ongewenste" (een les die niet alleen voor honden geldt... 🙂
Mijn kinderen: hun onvoorwaardelijke loyaliteit en liefde maken alles licht.

Terug naar de kern

Twintig jaar Consonant brachten me langs alle uitersten van het vak én het ondernemerschap. En tot het besef dat ik terug wilde naar de kern: minder managen, meer inhoud.
Sinds ruim tien jaar werk ik daarom weer zelfstandig, als adviseur, gesprekspartner en begeleider voor communicatieprofessionals en -teams, bestuurders en beleidsmakers. Soms kort om mee of tegen te denken rond een cruciaal moment, soms langer bij de ontwikkeling van strategie en regie in complexe opgaven.

Daarnaast geef ik het vak graag door: met trainingen, masterclasses en lessen, als bestuurslid van beroepsorganisatie Logeion en als lid van adviesraden van opleidingsinstituten. Kennisdelen is voor mij een vorm van schatplicht: na zoveel jaren kansen en ervaringen wil ik iets teruggeven aan het vak. Overheidscommunicatie voor professionals is daarvan een logisch vervolg: delen wat we leerden, verbinden wat we zien en verder bouwen aan een vak dat ertoe doet.